Chưa giải quyết được tình trạng giảm phát liên tục trong gần hai thập kỷ, đầu năm 2011, Nhật lại lểu đểu vì thảm họa kép địa chấn - sóng thần, gây thiệt hại hàng trăm tỷ USD
Những nền kinh tế châu Á, như Nhật Bản, Singapore hay Hong Kong (Trung Quốc) cũng thoát khỏi suy thoái tương đối sớm, hồ hết vào nửa cuối năm 2009. Lo ngại bởi cuộc suy thoái dài nhất kể từ khi đồng euro lưu hành và tỷ lệ thất nghiệp kỷ lục, các lãnh đạo EU đã phải nới lỏng biện pháp khắc khổ trong vài tháng gần đây.
Síp là nước thứ 5 trong eurozone phải xin cứu trợ tài chính. Để cứu vãn nền tình thế, ngân hàng trung ương các nước đã phải cắt giảm lãi suất, bơm tiền cho các công ty hay mua lại nợ xấu. Đồng yen mất giá liên tục so với USD từ tháng 9 năm ngoái, khiến các hãng xuất khẩu lãi kỷ lục. Sau đó, lần lượt Lehman Brothers, Washington Mutual tuyên bố phá sản.
Một phần căn do bắt nguồn từ cơn địa chấn tài chính 2008. Tuy nhiên, động thái đó cũng chẳng thể ngăn cản Nhật, EU, Mỹ, Nga và nhiều nhà nước khác trên thế giới rơi vào suy thoái trong quý IV năm đó. Ảnh: EPA Những diễn biến này đã khiến đồng euro mất giá trầm trọng.
Theo cựu Chủ tịch Cục dự trữ liên bang Mỹ (FED) - Alan Greenspan, đây là cuộc khủng hoảng "hàng trăm năm mới có một lần". Bởi vậy, hoạt động tại châu Âu đã có một số dấu hiệu khởi sắc. Theo giới phân tích, nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới đang có nhiều dấu hiệu rơi vào "thập kỷ mất mát" như Nhật Bản thập niên 90, với các thể hiện như tăng trưởng chậm, giảm phát và nợ xấu.
Hệ quả là tỷ lệ cấp tín dụng trên GDP tăng từ 120% lên gần 200% trong gần 5 năm qua, nợ địa phương ngày càng phình to và bong bóng bất động sản tạo ra hàng loạt đô thị ma trên khắp cả nước.
Những ngày cuối tháng 8, đầu tháng 9/2008, cuộc khủng hoảng kinh tế nhợt nhất kể từ sau Thế chiến thứ II bắt đầu lan rộng. Giới chuyên gia dự đoán khu vực eurozone có thể tăng trưởng dương trong quý II sau 6 quý liên tục co lại. Chính sách dây lưng buộc bụng của các nước trong khu vực, nhằm giảm thâm hụt và nợ công, cũng khiến tỷ lệ thất nghiệp tại Hy Lạp hay Tây Ban Nha thẳng trên 25%.
Để ngăn tác động của khủng hoảng tài chính, tháng 11/2008, nước này đã chi gần 600 tỷ USD để kích thích kinh tế, từ đầu tư cơ sở hạ tầng đến an sinh xã hội.
Tại Mỹ , 5 năm sau khủng hoảng tài chính, nền kinh tế số một thế giới vẫn chưa hoàn toàn phục hồi. Các nền kinh tế khác như Nhật Bản, Singapore, Hong Kong (Trung Quốc), Đức, Pháp cũng cho biết đã ra khỏi thời kỳ mờ ám nhất.
Các số liệu thương mại tại Đức cũng tăng mạnh trong tháng 6. Nhu cầu nội địa yếu, thị trường Âu - Mỹ chưa phục hồi đã khiến cả tăng trưởng GDP, lạm phát, sản xuất và xuất khẩu của Trung Quốc liên tục sút giảm từ năm ngoái.
Tốc độ suy thoái tại Italy và Tây Ban Nha đã giảm trong quý II. Ngân sách Mỹ tháng 6 lên cao nhất 5 năm và tỷ lệ thất nghiệp cũng giảm đáng kể so với gần 10% cuối năm 2010. Riêng năm 2009, 140 ngân hàng Mỹ bị xóa sổ, GDP nước này cũng tăng trưởng âm 2,8%.
Từ sự suy thoái của thị trường nhà đất Mỹ với nguyên nhân được người ta nhắc đến nhiều nhất sau này là "cho vay dưới chuẩn" (tài sản thế chấp cho các khoản vay bất động sản không đủ đảm bảo trả nợ), cuộc khủng hoảng lan sang thị trường tài chính và rồi tới kinh tế toàn cầu.
Trong khi đó, sau khi tuyên bố thoát khỏi suy thoái từ cuối năm 2009, châu Âu lại gần như ngay thức thì sa lầy vào cuộc khủng hoảng nợ công đã bước sang năm thứ 5. Với kết quả như vậy, "suy thoái kép" - mực tàu ám ảnh các nhà quản lý cũng như chuyên gia kinh tế suốt vài năm đã không trở nên sự thật.
GDP Hy Lạp thậm chí còn giảm tới 30% kể từ năm 2008. Kinh tế Nhật Bản tăng trưởng 3,6% trong quý II so với cùng kỳ. Thậm chí, một số quốc gia trong nhóm nền kinh tế mới nổi (BRICS), như Ấn Độ hay Trung Quốc chỉ bị giảm nhẹ tăng trưởng GDP trong hai năm 2008 và 2009, nhưng vẫn ở mức cao so với toàn cầu. Ảnh: Washington Post Sau nhiều động thái, đến tận cuối năm 2009, khu vực đồng bạc chung châu Âu tuyên bố EU, trừ Hy Lạp và Tây Ban Nha, đã thoát khỏi suy thoái.
Tuy nhiên, mãi đến thời kì gần đây, kinh tế Mỹ mới có một số dấu hiệu lạc quan
Merill Lynch bị Bank of America mua lại, còn AIG phải nhận hàng chục tỷ USD cứu trợ từ Chính phủ Mỹ.
Nợ công của nước này hiện cũng cao nhất thế giới với 231% GDP, và kinh tế còn tăng trưởng âm quý III năm ngoái. Cơn động đất thực thụ nổ ra vào ngày 7/9 với việc hai đại gia cho vay thế chấp của Mỹ là Fannie Mae và Freddie Mac bị quốc hữu hóa. Với tăng trưởng quý III đạt 2,2%, nền kinh tế lớn nhất thế giới - Mỹ cũng đã qua đáy sau 4 quý tăng trưởng âm liên tục.
Nhưng sau khủng hoảng, để không bị suy giảm như Mỹ và châu Âu, nước này vẫn liên tục tung kích thích dưới dạng các khoản cho vay đồ sộ. Thùy Linh - Nhật Minh. Hy Lạp, Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha, Ireland và Síp đã phải xin cứu trợ quốc tế để tránh phá sản.
Đặc biệt là Trung Quốc - cỗ máy tăng trưởng của thế giới với 9,6% năm 2008 và 9,2% năm 2009. Trong khi đó, kinh tế Trung Quốc lại có nhiều dấu hiệu chững lại sau ba thập kỷ tăng trưởng cao. Đầu năm nay, Trung Quốc còn khủng hoảng thanh khoản ngắn hạn sau khi thực hành thắt chặt tín dụng để kiểm soát hệ thống ngân hàng ngầm. Khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 bắt đầu từ Mỹ.
Niềm tin doanh nghiệp và đầu tư trong quý II/2013 đã được cải thiện. Lãi suất cũng được duy trì ở mức kỷ lục gần 0% nhiều năm nay. Cuộc chiến nâng trần nợ công năm 2011 còn khiến Mỹ lần trước nhất bị hạ xếp hạng tín nhiệm.
Thậm chí, trong tháng 6, lần trước hết sau hơn một năm, nước này đã có lạm phát. Trong 2 năm 2009 và 2010, Trung Quốc đã dần leo lên vị trí nền kinh tế số 2 thế giới.
Khủng hoảng bắt đầu từ cuối năm 2009 tại Hy Lạp, sau đó lan ra toàn khu vực đồng euro. 5 năm khủng hoảng, người ta đã chứng kiến một nước Mỹ với những cuộc chơi tài chính rủi ro, lấn át cả kinh tế thực, một châu Âu ì ạch với những khoản nợ công đồ sộ, Trung Quốc phát triển nóng và khó có khả năng "hạ cánh mềm", trong khi Nhật Bản vốn đã chật vật với bài toán tiêu dùng trong nước lại không may khi phải hứng chịu thảm họa kép địa chấn - sóng thần.
Tuy nhiên, thay vào đó lại là hàng loạt những cuộc khủng hoảng mang tầm nhà nước hoặc khu vực diễn ra trên khắp thế giới khi điểm yếu của mỗi nền kinh tế miêu tả và bị khoét sâu. Để cứu vãn nền kinh tế, từ tháng 11/2008, FED đã phải liên tiếp tung ra các gói kích thích. Thị trường nhà đất ấm dần, chứng khoán cũng liên tục lập kỷ lục trong vài tháng gần đây trước các số liệu lạc quan của nền kinh tế.
Hai đại gia sinh sản ôtô General Motors (GM) và Chrysler nộp đơn xin bảo hộ vỡ nợ trong cùng năm đó. Chương trình mua lại trái phiếu ngày nay (QE3) đã được thực hiện từ tháng 9 năm ngoái để bơm 85 tỷ USD mỗi tháng vào nền kinh tế. Các nhà nước tăng cường tung kích thích bằng các biện pháp tài khóa đã khiến thâm hụt ngân sách và nợ công tăng dần.
Nước này đã tăng trưởng 2,8% năm ngoái, cao hơn thời kỳ tiền khủng hoảng năm 2006 (2,7%). Dù vậy, kinh tế Nhật Bản sau đó lại liên tục gặp vấn đề. Ban lãnh đạo mới của nước này đã tuyên bố ưng tăng trưởng thấp để chuyển đổi mô hình kinh tế theo hướng dựa vào tiêu dùng.
Nhóm chính sách kích thích kinh tế (Abenomics) mạnh mẽ của ông đã phát huy tác dụng. Trái ngược với cảnh ngộ tại Mỹ và châu Âu, trong những năm đầu của cuộc khủng hoảng, khu vực Đông Á – Thái Bình Dương lại là điểm sáng khi đóng góp tới 40% tăng trưởng GDP thế giới.
Tình hình tại tổ quốc thái dương mọc chỉ có dấu hiệu khởi sắc từ cuối năm 2012, khi Thủ tướng Shinzo Abe nắm quyền.
